Theo TCVN 6160:1996, cầu thang thoát hiểm là hạng mục bắt buộc trong các công trình cao tầng, chung cư, căn hộ,... Thiết kế cầu thang cần đảm bảo đúng tiêu chuẩn về chiều rộng, chiều cao, số bậc và khoảng cách đến nơi thoát hiểm. Thông qua bài dưới đây, 618 Architects sẽ giúp bạn hiểu rõ về các quy định về thang thoát hiểm trong PCCC.

Quy định về thang thoát hiểm trong PCCC
Để an toàn hơn, các công trình cao tầng bắt buộc phải bố trí ít nhất 2 thang thoát hiểm. Điều này giúp người bên trong tòa nhà có nhiều lựa chọn hơn khi cần di chuyển ra ngoài khẩn cấp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng PCCC triển khai phương án chữa cháy.
- Đối với các nhà cao tầng có diện tích trên 300m², khu vực hành lang hoặc lối đi chung bắt buộc phải được bố trí ít nhất 2 cầu thang thoát hiểm riêng biệt.
- Đối với các nhà cao tầng có diện tích trên nhỏ hơn hoặc bằng 300m², được phép thiết kế một cầu thang thoát hiểm trong PCCC ở một phía, phía còn lại có thể bố trí ban công kết nối với cầu thang thoát hiểm ngoài nhà.
Diện tích ban công phải đủ rộng để đảm bảo sức chứa toàn bộ số người sử dụng tại tầng đó trong tình huống khẩn cấp.
►► Tìm hiểu thêm: Yêu cầu PCCC với nhà ở kết hợp kinh doanh mới nhất
Quy định về điều kiện đảm bảo lối thoát nạn an toàn cho tòa nhà
Lối thoát nạn từ phòng tầng trệt ra ngoài tòa nhà
Lối thoát nạn tại tầng trệt cần được bố trí rõ ràng và thuận tiện. Cụ thể, lối đi nên dẫn thẳng từ các phòng ở tầng trệt trực tiếp ra bên ngoài, hoặc thông qua khu vực tiền sảnh rộng rãi, không bị cản trở, để đảm bảo người dân có thể di chuyển nhanh chóng và an toàn khi xảy ra sự cố.
Lối thoát nạn từ các tầng trên qua hành lang và thang thoát hiểm
Tại các tầng trên (trừ tầng trệt), lối thoát nạn cần được thiết kế sao cho từ bất kỳ phòng nào cũng có thể dẫn ra hành lang chung. Từ hành lang này, người trong tòa nhà phải dễ dàng tiếp cận được:
- Thang thoát hiểm hoặc hành lang thoát hiểm được xây dựng theo đúng tiêu chuẩn an toàn PCCC, từ đó dẫn ra ngoài tòa nhà.
- Cầu thang hoặc hành lang bên ngoài nhà, có lối đi trực tiếp ra không gian thoát nạn bên ngoài, đảm bảo không bị cản trở trong trường hợp khẩn cấp.
Cấu trúc này giúp rút ngắn thời gian thoát hiểm, đồng thời hạn chế rủi ro khi có sự cố cháy nổ xảy ra ở bên trong tòa nhà.

Lối thoát nạn qua phòng liền kề trên cùng tầng
Lối thoát nạn có thể đi từ một phòng sang phòng bên cạnh (cùng tầng, trừ tầng trệt), rồi tiếp tục theo hành lang hoặc thang thoát hiểm để ra ngoài. Cách bố trí này chỉ áp dụng khi các phương án thoát nạn trực tiếp không khả thi, và cần đảm bảo cửa thông phòng luôn mở được, không bị cản trở.
Quy định về hành lang thoát hiểm
Để được công nhận là lối thoát nạn an toàn trong các công trình cao tầng, cầu thang và hành lang thoát nạn cần đáp ứng đồng thời các tiêu chí kỹ thuật sau:
- Kết cấu chịu lực và kết cấu bao che phải có khả năng chịu lửa tối thiểu 60 phút, nhằm ngăn chặn sự lan truyền của lửa trong thời gian đủ để sơ tán.
- Cửa ngăn cháy lắp tại khu vực này phải được làm từ vật liệu không cháy, có khả năng chịu lửa tối thiểu 45 phút và phải tự động đóng khi có sự cố xảy ra.
- Buồng thang cần có hệ thống thông gió cưỡng bức và điều áp, nhằm tránh tụ khói, đảm bảo lối đi thông thoáng trong quá trình thoát nạn.
- Hệ thống chiếu sáng sự cố phải được trang bị đầy đủ để hỗ trợ di chuyển an toàn trong trường hợp mất điện.
- Thang thoát hiểm trong PCCC cần được thiết kế thông thoáng liên tục từ tầng trệt đến các tầng phía trên và có lối dẫn lên mái, hỗ trợ việc tiếp cận từ bên ngoài trong công tác cứu hộ.
►► Tìm hiểu thêm: Tiêu chuẩn thiết kế PCCC cho nhà và công trình là gì?

Quy định về khoảng cách an toàn đến nơi thoát hiểm
Đối với nhà phụ trợ
- Nếu phòng nằm giữa hai cầu thang hoặc hai lối thoát hiểm có khoảng cách tối đa là 50 mét.
- Nếu phòng chỉ có một lối thoát hiểm hoặc một cầu thang có khoảng cách tối đa là 25 mét.
Đối với các công trình công cộng, nhà ở tập thể hoặc căn hộ
- Phòng nằm giữa hai lối ra hoặc hai thang thoát hiểm có khoảng cách không vượt quá là 40 mét.
- Phòng chỉ có một lối ra hoặc một cầu thang có khoảng cách không vượt quá là 25 mét.
Việc tuân thủ quy định về khoảng cách đến thang thoát hiểm trong PCCC là điều bắt buộc nhằm đảm bảo mọi người có thể nhanh chóng và thuận tiện tiếp cận lối thoát nạn khi xảy ra sự cố, từ đó bảo vệ an toàn tính mạng.
Quy định về chiều rộng của các lối thoát nạn, hành lang, cửa
Khi thiết kế lối thoát nạn trong các công trình, cần tính toán chiều rộng tổng cộng của cửa, lối đi, hành lang và cầu thang dựa trên tỷ lệ 1 mét cho mỗi 100 người sử dụng. Tuy nhiên, dù số lượng người ít hơn, chiều rộng của từng bộ phận không được nhỏ hơn các giới hạn sau:
- Cửa đi: tối thiểu 0,8 mét;
- Lối đi (lối thoát nạn): tối thiểu 1 mét;
- Hành lang: tối thiểu 1,4 mét;
- Vế thang (phần thang đi liên tục giữa các chiếu nghỉ): tối thiểu 1,05 mét.
Việc đảm bảo các kích thước này không chỉ tuân thủ quy định mà còn giúp dòng người di chuyển an toàn, tránh tình trạng ùn tắc khi có sự cố xảy ra, đặc biệt trong các khu vực thang thoát hiểm.

Quy định về chiều cao cửa đi, lối đi của thang thoát hiểm trong PCCC
Để đảm bảo việc di chuyển an toàn trong quá trình thoát hiểm, cửa đi và lối đi trên các tuyến thoát nạn phải được thiết kế với chiều cao tối thiểu như sau:
- Đối với các tầng nổi: chiều cao không được thấp hơn 2 mét;
- Đối với tầng hầm và tầng bán hầm: chiều cao không thấp hơn 1,9 mét;
- Đối với tầng hầm mái (tum kỹ thuật hoặc các tầng trên mái): chiều cao tối thiểu là 1,5 mét.
►► Tìm hiểu thêm: Quy định PCCC nhà trọ 3 tầng, 4 tầng, 5 tầng, 6 tầng, 7 tầng
Quy định thang thoát hiểm được cho phép làm lối thoát hiểm thứ hai
Trong một số trường hợp, thang chữa cháy ngoài nhà được phép sử dụng làm lối thoát hiểm thứ hai, tuy nhiên phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật sau:
- Tiêu chuẩn về chiều rộng thang tối thiểu 0,7 mét để đảm bảo đủ không gian di chuyển;
- Góc nghiêng của thang so với phương nằm ngang không được vượt quá 60 độ, nhằm đáp ứng độ an toàn khi sử dụng;
- Thang phải có tay vịn chắc chắn, với chiều cao không thấp hơn 0,8 mét để hỗ trợ người thoát nạn bám giữ khi di chuyển.

Quy định về số lượng bậc thang
Khi thiết kế thang thoát hiểm trong PCCC, cần tuân thủ các quy định cụ thể về số lượng bậc và hình thức thang để đảm bảo chất lượng và an toàn trong quá trình di chuyển:
- Mỗi vế thang phải có từ 3 đến 18 bậc, không được ít hơn hoặc vượt quá giới hạn này.
- Không được sử dụng thang xoáy ốc hay các loại bậc thang hình dẻ quạt làm lối thoát nạn, do không đảm bảo an toàn khi di chuyển khẩn cấp.
- Góc nghiêng lớn nhất của thang không được vượt quá tỷ lệ 1:1,75 (tức là cứ 1 mét cao thì phải có ít nhất 1,75 mét chiều dài thang), nhằm đảm bảo độ dốc hợp lý và dễ sử dụng.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã nắm được những quy định quan trọng về thang thoát hiểm trong PCCC nhằm đảm bảo an toàn cho công trình cao tầng. Nếu bạn còn thắc mắc nào liên quan đến thiết kế và thi công công trình cao tầng trọn gói, đảm bảo tiêu chuẩn thì đừng ngần ngại liên hệ 618 Architects qua số hotline 0937 099 888 để được giải đáp chi tiết nhé!
Các câu hỏi thường gặp:
Công ty TNHH Kiến trúc 618 || 618 Architects
Kiến trúc & Nội thất | Architecture & Interior Design
Phát triển thiết kế & tối ưu khôi tích | Design Development & Masing
Thi công - Giám sát - Thẩm định | Construction - Supervision - Verification
=======================
“Thức tỉnh cuộc sống" trong từng công trình
Địa chỉ: 94 Duy Tân, Hoà Cường, Đà Nẵng
Xưởng SX: La Bông 3, Hòa Vang, Đà Nẵng
Website: www.618.vn
Email: contact@618.vn
Hotline: 0937 099 888
Kỹ thuật: 0935 143 222
Kinh doanh: 0935 584 222
Văn phòng: 02366 545 585